Σύγχρονοι μύθοι για τους εφήβους (κείμενο με ασκήσεις)

 

 

 

 Σύγχρονοι μύθοι για τους εφήβους

 

Εμμανουήλ Πολυζόπουλος,
«Ο μύθος της εφηβείας και η εφηβική μυθολογία – Από την Αρχαιότητα ως σήμερα»

Σύγχρονοι μύθοι για τους εφήβους
Η εφηβεία με το σφρίγος, την ένταση, το ανοιχτό μέλλον και την προκλητικότητά της, είναι πεδίο έντονων φαντασιώσεων και συγκρούσεων, συχνά συνειδητά ακατανόητων. Όλα αυτά προσφέρονται για το πλάσιμο μύθων από ενήλικες (και εν γένει από το κοινωνικό περιβάλλον) για τους εφήβους, όπως και από τους ίδιους τους εφήβους για τον εαυτό τους.

Τρεις πλέον συνήθεις μύθοι για τους εφήβους:
1. “Οι σημερινοί νέοι είναι χειρότεροι από παλιά. Δεν σέβονται, δεν προσπαθούν, δεν δίνουν σημασία, δεν σκέφτονται παρά μόνο την άνεση τους, είναι αναξιόπιστοι”.
Σαφώς απεικονίζει τη διαμάχη μεταξύ των ενήλικων, με όλη την εξιδανικευμένη νοσταλγία της δικής τους νεότητας, με τους εφήβους (που προκαλούν τόσο με την συμπεριφορά, όσο και με το να είναι τόσο ζωντανοί και με το μέλλον μπροστά τους).
Ο Σωκράτης τον 5ο αιώνα π.Χ. αναφέρει: “Δεν βλέπω καμία ελπίδα για το μέλλον του λαού μας, αν εξαρτάται από τους επιπόλαιους σημερινούς νέους, γιατί είναι βέβαιο ότι όλοι είναι απερίσκεπτοι πέρα από κάθε περιγραφή”.
Ο Ησίοδος τον 8ο αιώνα π.Χ. αναφέρει: “Οι νέοι μας τώρα φαίνεται να αγαπούν την πολυτέλεια. Έχουν κακούς τρόπους και περιφρονούν την εξουσία. Δεν δείχνουν σεβασμό στους ενήλικους και ξοδεύουν τον χρόνο τους τριγυρνώντας και κουτσομπολεύοντας μεταξύ τους. Είναι θρασείς και έτοιμοι να αντιλέγουν στους γονείς τους, να μονοπωλούν τη συζήτηση σε μια παρέα, να τρώνε λαίμαργα και να τυραννούν τους δασκάλους τους”.
Σε πλάκες του 4000 π.Χ. που βρέθηκαν στη βιβλική πόλη της Ούρ στη Μεσοποταμία, αναφέρεται: “Ο πολιτισμός μας είναι καταδικασμένος, εάν οι ανήκουστες πράξεις των νεότερων γενεών επιτραπεί να συνεχιστούν”.
2. “Η εφηβεία είναι η πιο δύσκολη περίοδος της ζωής. Οι έφηβοι αντιμετωπίζουν ηρωικά τις δυσκολίες. Είναι αγνοί και πάντα μας δείχνουν το σωστό”.
Αυτά εμπεριέχονται σε μια εξιδανικευμένη θεώρηση της εφηβείας και συναντώνται ευρύτατα. Συναντώνται ιδιαίτερα στα θέματα παιδείας (οξύ θέμα κάθε ελληνικής οικογένειας), στα θέματα κοινωνικής κριτικής κλπ. Ακόμα και η αντιγραφή λεξιλογίου, ντυσίματος, συμπεριφορών από τους νέους και το κυνήγι της αιώνιας νεότητας εμπεριέχονται σε αυτό το πλαίσιο. Όπως όμως γνωρίζουμε, ο άλλος πόλος της εξιδανίκευσης είναι ο φθόνος. Έτσι πολύ εύκολα το παραπάνω πλαίσιο μπορεί να αντιστραφεί.
3. “Τα ναρκωτικά έχουν πάρει διαστάσεις επιδημίας στη νεολαία. Κύριες εστίες του κακού οι κακές παρέες και ο τρόπος διασκέδασης”.
Εδώ εκφράζεται ο πανικός και η αδυναμία άσκησης εποπτείας και ελέγχου των νέων, όπως και η αποποίηση κάθε ευθύνης για ό,τι συμβαίνει. Μια κοινωνία ενηλίκων που προωθεί ως προϊόντα φάρμακα, ποτά, τσιγάρα και τρόπους ένδυσης και διασκέδασης, συμπεριλαμβανόμενης της T.V., εκπλήσσεται που η στάση της έχει συνέπειες. Άλλωστε έρευνες έχουν δείξει ότι η επίδραση της παρέας είναι πρόσκαιρη και επιφανειακή, ότι οι στενές φιλίες έχουν μεγαλύτερη σημασία και τελικά ο έφηβος ακολουθεί, επηρεάζεται και ασπάζεται τις βασικές αρχές των γονέων του.

                 http://politropi.greek-language.gr/keimeno/mithos-efiveias-2/

1.     Ποια χαρακτηριστικά των εφήβων είναι αυτά που προκαλούν πολλούς χαρακτηρισμούς και διενέξεις;

2.     Στην πρώτη παράγραφο ένα ζεύγος λέξεων θα μπορούσε να χαρακτηριστεί οξύμωρο σχήμα.Ποιο είναι αυτό και τι υποθέτετε ότι σημαίνει;

3.     Ποιοι είναι αυτοί που μπορεί να δημιουργούν μύθους για τους εφήβους;

(Μπορεί να υπάρχει και αυτοαναφορικότητα;)

 

4.     Ποιοι είναι οι τρεις συνηθέστεροι μύθοι για τους εφήβους; (αναφορά)

5.     Σε ποια από τις τρεις κατηγορίες λανθάνει η πιο ωραιοποιημένη εικόνα των μεγαλυτέρων για τη δική τους νεότητα που έχει παρέλθει;

6.     Ποιο κοινό στοιχείο ανακύπτει από τις κρίσεις για τους νέους στα γραπτά του πολιτισμού της Μεσοποταμίας, από τον Ησίοδο και τον Σωκράτη; Αυτές οι κρίσεις θα μπορούσαν να ειπωθούν και για τους νέους της σύγχρονής μας εποχής;

 

7.     Στον αντίποδα της παραπάνω άποψης έρχεται η πιο ωραιοποιημένη θεώρηση που βλέπει τους νέους υπό ένα ρομαντικό πρίσμα.Ποια είναι αυτή η γνώμη;

8.     Ποια μορφή μπορεί να λάβει στη ζωή και συμπεριφορά των μεγάλων η εξ ορισμού (a priori)* θετική στάση απέναντι στους νέους;

*a priori: εκ των προτέρων,κάτι δεδομένο, χωρίς ανάγκη απόδειξης

9.     Συμφωνείτε με τον συντάκτη του κειμένου πως αυτό που εξιδανικεύουμε μπορεί σε βάθος χρόνου να το μισούμε;

 

10. Η τρίτη κατηγορία αντιστοιχεί, ταιριάζει,γειτνιάζει νοηματικά με μία από τις δύο παραπάνω θεωρήσεις των νέων. Με ποια από τις δύο; Γιατί θα υποθέτατε ότι ο συντάκτης επέλεξε να δημιουργήσει άλλη μία ξεχωριστή κατηγορία; Ποιος φέρει ευθύνη για την εικόνα/ κατάσταση που δημιουργούν οι νέοι για τον εαυτό τους σύμφωνα με το κείμενο;

11. Ο συντάκτης ενστερνίζεται αυτή την οπτική; Ή αντιθέτως ανασκευάζει την άποψη αυτή;

 

12. Να δώσετε συνώνυμα των παρακάτω λέξεων

 

 (από το κείμενο και τις ερωτήσεις):

σφρίγος: ...................................

 

εξιδανικευμένη:.........................

 

ξοδεύουν:..................................

 

αντιλέγουν:...............................

 

αντιγραφή:.................................

 

φθόνος:......................................

 

εποπτεία:...................................

 

αποποίηση:................................

 

προωθεί:..................................

 

ένδυση:...................................

 

πρόσκαιρη:.............................

 

ασπάζεται:...............................

 

διενέξεις:..................................

 

γειτνιάζει:.................................

 

ανασκευάζει: ............................

 

     Ασκήσεις:       Καραμπάση Μαρία                                                                                                                                                            Φιλόλογος                                                                                                                   

                               3^ο ΓΕΛ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ